Χρήσιμες διευκρινίσεις: Τί σημαίνει η "νέα περαίωση" για τους ελεύθερους επαγγελματίες;

Το Υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζει νέα Περαίωση για 500.000 περίπου ελεύθερους επαγγελματίες. Η νέα Περαίωση θα αφορά τις παρελθούσες οικονομικές χρήσεις των ετών 2000-2009 και θα απευθύνεται σε όσους ελεύθερους επαγγελματίες δεν εντάχθηκαν, αν και είχαν δικαίωμα να ενταχθούν,  στην περσινή περαίωση του Νόμου 3888/2010 και στους ελεύθερους επαγγελματίες που έχουν ακίνητη περιουσία άνω των 400.000 Ευρώ.

Όσοι ελεύθεροι επαγγελματίες επιθυμούν να ενταχθούν στη νέα περαίωση και πληρώσουν τους αναλογούντες φόρους της περαίωσης πρέπει να γνωρίζουν κάποια πράγματα γιατί η περαίωση κρύβει παγίδες και κινδύνους τους οποίους δεν γνωρίζει ή δεν μπορεί να γνωρίζει ένας καλόπιστος φορολογούμενος που θα σπεύσει να ενταχθεί στην Περαίωση των εκκρεμών φορολογικών υποθέσεών του.

Η ουσία είναι ότι η προωθούμενη Περαίωση, όπως και η προηγούμενη Περαίωση του Ν.3888/2010, γίνεται από το Υπουγείο Οικονομικών κυρίως για λόγους εισπρακτικούς. Υπάρχει μια παραφιλογία, η οποία διαχέεται εν μέρει και από κάποια ΜΜΕ, ότι όποιος ενταχθεί στην Περαίωση θα κλείσει μια για πάντα τους λογαριασμούς του με την Εφορία και θα έχει και το δικαίωμα να κάψει τα βιβλία του για τα περαιωθέντα οικονομικά έτη! Τίποτα από αυτά δεν ισχύει!

Δεν σημαίνει ότι όποιος ενταχθεί και πληρώσει την Περαίωση έχει δικαίωμα να καταστρέψει τα βιβλία του για τα έτη που έκανε Περαίωση, ούτε ότι δεν μπορεί να ελεγχθεί από την Εφορία ή το ΣΔΟΕ για τις χρήσεις των ετών που έκανε περαίωση!  Με βάση τις διατάξεις του άρθρου 12 παρ. 7 του Ν. 3888/2010 η παραγραφή των απαιτήσεων του Δημοσίου για τις χρήσεις των ετών 2000 έως και 2009 παρατάθηκε έως 31-12-2011. Η παράταση της παραγραφής αυτής ισχύει για όλους τους φορολογούμενους, και για όσους έχουν ενταχθεί στην Περαίωση και για όσους δεν έχουν ενταχθεί.  Συνεπώς, το Δημόσιο διατηρεί το δικαίωμα να επιβάλει πρόστιμα και φόρους για όλα τα οικονομικά έτη από το 2000 έως και 2009. Το δικαίωμα αυτό του  Δημοσίου παραγράφεται στις 31-12-2011, έαν δεν δοθεί και νέα παράταση του χρόνου παραγραφής, όπως άλλωστε είθισται.

Όποιος ενταχθεί στη νέα Περαίωση δεν θα έλθει αντιμέτωπος με τον τακτικό έλεγχο της Εφορίας για τα περαιωθέντα οικονομικά έτη, αλλά δεν σημαίνει ότι έκλεισε μια για πάντα τους λογαριασμούς του με την Εφορία για τα έτη που έκανε περαίωση. Ειδικότερα, το άρθρο 5 του Ν. 2523/1997 ορίζει ότι: "Δεν επιβάλλεται πρόστιμο για υποθέσεις που έχουν περαιωθεί ως προς τις φορολογίες αυτές με οποιονδήποτε τρόπο, με εξαίρεση τις περιπτώσεις για τις οποίες συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 68 παρ. 2 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος και του άρθρου 39 παρ. 3 του Ν. 1642/1986 για τον Φ.Π.Α." Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 68 παρ. 2 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος και του άρθρου 39 παρ. 3 του Ν. 1642/1986 για τον Φ.Π.Α., εάν από μεταγενέστερα συμπληρωματικά στοιχεία προκύπτει ότι το εισόδημα του φορολογουμένου είναι μεγαλύτερο από αυτό που δηλώθηκε στην φορολογική του δήλωση ή την δήλωση του Φ.Π.Α., προκύπτει δηλαδή απόκρυψη εσόδων ή απόκρυψη Φ.Π.Α. από τον ελεύθερο επαγγελματία, τότε εκδίδεται νέο συμπληρωματικό φύλλο ελέγχου από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. για το άθροισμα του εισοδήματος που εξακριβώθηκε με τα νέα στοιχεία. Δηλαδή, στην περίπτωση που προκύψουν νέα συμπληρωματικά στοιχεία επιβάλλονται κανονικά και τα πρόστιμα του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, και οι φόροι που απεκρύβησαν με τις ανάλογες προσαυξήσεις τους.

Συνοψίζοντας:

Α) Η νέα Περαίωση όπως και η περσινή του Ν. 3888/2010, καλύπτει μόνο τυπικές παραβάσεις των φορολογουμένων ελευθέρων επαγγελματιών, από τις οποίες τυπικές παραβάσεις δεν τεκμηριώνεται απόκρυψη εσόδων από την Εφορία ή απόκρυψη φορολογητέας ύλης!

Β) Όποιος ελεύθερος επαγγελματίας έχει κάνει την λεγόμενη αυτοπεραίωση, με βάση το Νόμο 3296/2004, στις φορολογικές του δηλώσεις για τα αντίστοιχα οικονομικά έτη 2000 έως και 2009, δεν υπάρχει κανένας λόγος να ενταχθεί και να πληρώσει τη νέα περαίωση, καθώς τόσο η αυτοπεραίωση του Ν. 3296/2004 όσο και οι μεταγενέστερες περαιώσεις έχουν τις ίδιες ακριβώς έννομες συνέπειες για τον φορολογούμενο ελεύθερο επαγγελματία.

Γ) Όποιος ελεύθερος επαγγελματίας ενταχθεί στη νέα Περαίωση και την πληρώσει, ναι μεν δεν θα βρεθεί αντιμέτωπος με τον τακτικό έλεγχο της Εφορίας, αλλά μπορεί να έλθει αντιμέτωπος με μεταγενέστερο έκτακτο ή δειγματοληπτικό έλεγχο της Εφορίας ή του ΣΔΟΕ. Ειδικότερα, εάν από μεταγενέστερα στοιχεία που ήλθαν σε γνώση της Εφορίας ή του ΣΔΟΕ (π.χ. καταγγελία, διασταύρωση με φορολογικά στοιχεία πελατών του ελεύθερου επαγγελματία) προκύψουν φορολογικές παραβάσεις (απόκρυψη εσόδων και απόκρυψη φορολογητέας ύλης), τότε επιβάλλονται κανονικά στον ελεύθερο επαγγελματία και τα πρόστιμα του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων και οι αναλογούντες φόροι που απέκρυψε με τις αντίστοιχες προσαυξήσεις τους, ασχέτως εάν ο ελεύθερος επαγγελματίας έχει κάνει περαίωση για τα οικονομικά έτη που διαπιστώθηκαν οι παραβάσεις του.


Ελπίζω να έγινα κατανοητός και να βοήθησα όσους ελεύθερους επαγγελματίες σκέπτονται να ενταχθούν στη νέα Περαίωση που προωθεί το Υπουργείο Οικονομικών.

Παναγιώτης Εμ. Χασιώτης,
Δικηγόρος στον Άρειο Πάγο